CRUKS staat voor Centraal Register Uitsluiting Kansspelen. Het is een enorme database met informatie over alle spelers die tijdelijk niet kunnen gokken. Telkens wanneer een persoon zich registreert bij een online casino of een fysieke vestiging wil betreden, wordt hij aan dit systeem getoetst en wordt hem de toegang tot het gokken toegestaan of geweigerd. CRUKS wordt beheerd en gecontroleerd door de KSA, en is volledig ondergeschikt aan de Nederlandse overheid.
Geschiedenis en redenen voor de oprichting van CRUKS
Het Centraal register van uitgesloten spelers werd volledig operationeel op 1 oktober 2021, samen met de lancering van de eerste tien legale online casino’s in Nederland. De invoering van een gemeenschappelijk systeem was meer dan gerechtvaardigd, aangezien een speler die een pauze wilde inlassen vóór de invoering met een aantal problemen werd geconfronteerd:
- De zelfuitsluitingsprocedure kostte veel tijd en moeite;
- Was het onmogelijk om jezelf een 100% pauze te gunnen;
- Moest elke operator om een pauze vragen;
- Was er geen garantie dat de zelfuitsluiting zou worden gerespecteerd;
- Was er geen serieuze motivatie om de principes van verantwoordelijk spel te volgen;
- Waren er geen radicale methoden om mensen met een gokverslaving te helpen.
Vóór KSA kon iemand alleen bij Holland Casino terecht. Daar kon een verzoek worden ingediend waarbij online spelen werd uitgesloten en ook de toegang tot fysieke vestigingen werd afgesloten. Deze exploitant had zijn eigen database gevormd, maar de uitsluiting gold alleen voor zijn casino en de in moeilijkheden verkerende speler kon gemakkelijk elders blijven wedden.
In oktober 2020 waarschuwde de KSA alle fysieke vestigingen dat zij zich moesten aansluiten op het CRUKS-systeem. Vanaf dat moment gingen exploitanten zich meer richten op verantwoord gokken. Met de publicatie van de Koa-wet werden deze beginselen uitgebreid tot goksites, waardoor spelersverificatie in het systeem vanaf 1 oktober 2021 verplicht werd. De eerste officieel erkende online casino’s waren al aangesloten op CRUKS en het register was volledig operationeel.
Hoe werkt CRUKS?
Op 15 maart 2022 waren er 10.000 uitgesloten spelers in CRUKS, meer dan 20.000 op 2 augustus van dat jaar en meer dan 39.000 op 25 april. Hieruit blijkt dat het systeem werkt, waardoor spelers een echte pauze van het gokken kunnen nemen. De manier waarop het register werkt is vrij eenvoudig:
- Dit is een enorme database waarop alle fysieke en online casino’s met een vergunning zijn aangesloten.
- Spelersgegevens worden in het systeem opgeslagen van 6 maanden tot 99 jaar.
- Bij registratie op een gokplatform worden de gegevens van de speler gecontroleerd om te zien of ze in het register staan, en als dat zo is, krijgt de persoon een foutmelding te zien.
- Bij de ingang van een wettig landbedrijf levert de speler een identiteitsbewijs en worden zijn gegevens ook gecontroleerd door CRUKS, waardoor de toegang wordt toegestaan of geweigerd.
- Wanneer men probeert in te loggen op een bestaande account, verschijnt er een inlogfoutmelding op het scherm.
- Zodra de gegevens uit CRUKS verdwijnen (automatisch, na een bepaalde uitsluitingsperiode, zonder kennisgeving), kan de persoon opnieuw gokken.
Zoals u ziet is het principe vrij eenvoudig, maar zorgt het er toch voor dat u minstens zes maanden geen echt geld kunt inzetten. De uitzondering hierop zijn illegale inrichtingen die niet zijn aangesloten bij het Centraal Register, maar dergelijk gokken is potentieel gevaarlijk en wordt beschouwd als een overtreding van de Nederlandse wet.
Rechtsgrondslag voor de CRUKS-werkzaamheden
De werking van het centrale register wordt strikt geregeld door twee overheidsdocumenten – de Wet op de kansspelen en de Verordening inzake kansspelen op afstand. Voor een beter begrip van het wettelijk kader zal ik specifieke artikelen en clausules aanhalen die betrekking hebben op exploitanten van kansspelenmarkten in de context van het gebruik van CRUKS (de term register wordt in de wetten gebruikt):
- Artikel 33h van de Gambling Act. Dit artikel bepaalt dat de KSA’s een register moeten bijhouden van personen die tijdelijk van gokken zijn uitgesloten. Voor het bijhouden van het register worden de persoonsgegevens van de speler, de redenen en het tijdstip van de uitsluiting verzameld. Deze informatie kan alleen worden verstrekt aan goklicentiehouders en overheidsinstanties, waaronder de raad van bestuur van de KSA (die de primaire controller van CRUKS is). Na het verstrijken van de uitsluitingsperiode worden de spelersgegevens geanonimiseerd en kunnen ze alleen worden gebruikt als statistische informatie voor KSA, ze worden uit het systeem zelf verwijderd. De registratie kan niet eerder dan 6 maanden na de uitsluiting worden geannuleerd.
- Artikel 4.12 van de Verordening Kansspelen op Afstand. Dit artikel verplicht online casino’s nieuwe klanten pas te registreren nadat zij deze bij CRUKS hebben gecontroleerd.
- Artikel 4.18 van de Verordening Kansspelen op Afstand. Dit artikel regelt de handelwijze van de exploitant in geval van een systeemstoring. Indien een speler is geregistreerd zonder CRUKS-verificatie omdat het register niet werkte, moet een dergelijke rekening onmiddellijk worden gewist zodra het systeem weer werkt.
Waarom exploitanten, spelers en overheid CRUKS nodig hebben
CRUKS is toegankelijk voor drie partijen die het register elk voor hun eigen doeleinden gebruiken:
- Exploitanten van gokmarkten controleren spelers op hun aanwezigheid in het systeem om te voldoen aan de wettelijke voorschriften en om te voorkomen dat spelers met problematisch gedrag gaan gokken. Zij kunnen ook het proces starten om een klant in het register op te nemen.
- Spelers kunnen zichzelf inschrijven bij CRUKS en een gokpauze van 6 maanden tot 99 jaar inlassen. Dit is een vrijwillige beslissing die helpt om met de gokverslaving om te gaan. Het is ook mogelijk om een vrijstelling voor een andere persoon in te stellen.
- De overheid gebruikt CRUKS om de rechten van de consument te beschermen – als iemand zich wil beperken tot gokken, moet hij dat kunnen doen. De KSA verzamelt ook statistieken om strategieën ter voorkoming van gokverslaving aan te passen.
Dankzij het register kunt u de kwestie van de gokmogelijkheden snel aanpakken, zonder dat u elke exploitant om een ontheffing hoeft te vragen, en kunt u trends in de risico’s van gokken volgen en maatregelen nemen om deze te beperken.
Voor- en nadelen van CRUKS
Zoals elk werkend systeem heeft het centraal register zijn voor- en nadelen. We belichten ze in de context van de twee consumentenzijde van deze dienst – exploitanten en spelers.
Operators
Voordelen:
- De beginselen van verantwoord spel te waarborgen;
- Het voorkomen van conflicten met cliënten op grond van verslaving;
- Om de ethiek van het spel te behouden;
- Naleving van wettelijke bepalingen;
- Met behoud van de vergunning en het recht om in Nederland te werken;
- De eenvoud en het gemak van het controleren van spelers.
Het nadeel:
- Verloren winst – onrustige spelers brengen de grootste winst op;
- De noodzaak om verbinding te maken met het systeem;
- Extra werklast voor de helpdesk;
- Een vermindering van het totale aantal potentiële spelers;
- Toegenomen concurrentievermogen van de illegale markt.
Spelers
Voordelen:
- Snelle en veilige registratie in het systeem via DigiD;
- Is het niet nodig om met elke kansspelexploitant afzonderlijk contact op te nemen;
- Een garantie dat legaal gokken niet mogelijk is, noch online noch in fysieke vestigingen;
- De kans om andere verslaafden te helpen;
- De onmogelijkheid om de blokkering eerder dan 6 maanden in te trekken;
- De mogelijkheid om na 6 maanden te deblokkeren indien bij de registratie een langere periode werd opgegeven;
- Nadat de blokkade is opgeheven, heeft de persoon acht dagen om van gedachten te veranderen en zichzelf te behoeden voor een impulsieve beslissing;
- Automatische verwijdering uit het register;
- Geen oriëntatie op eerdere ervaringen – de operator zal niet weten of u eerder in dit register bent geweest;
- De onmogelijkheid om een speler in te schrijven zonder zijn medeweten.
Het nadeel:
- De minimale periode van uitsluiting is 6 maanden, het is simpelweg niet mogelijk om uw verblijf eerder in het register te beëindigen;
- Zal het systeem u niet informeren over het einde van de vrijstelling;
- De uitzondering geldt alleen voor exploitanten met een vergunning;
- Het is niet mogelijk om een andere persoon anoniem en zonder zijn medeweten te registreren, u zult eerst moeten bewijzen dat er een probleem is.
Problemen met CRUKS
Tijdens zijn levensduur heeft het register bewezen effectief te zijn. Er doen zich echter af en toe problemen voor met CRUKS. De grootste daarvan is de tijdelijke onbeschikbaarheid van de database als gevolg van onderhoudswerkzaamheden of storingen. Meestal waarschuwt KSA hiervoor op de officiële pagina, maar de gok gaat door voor de duur van de shutdown van de dienst. Dit heeft dan gevolgen zoals:
- Een speler die een pauze wil nemen is fysiek niet in staat zich in het systeem in te schrijven;
- Als een online casino of een fysieke vestiging een speler toelaat zonder controle bij het register, krijgt het een aanzienlijke boete;
- Als een speler zich inschrijft op een tijdstip waarop CRUKS niet werkt, wordt zijn inschrijving binnenkort geannuleerd;
- Indien een online casino een persoon uit het register heeft laten spelen, kan de exploitant zijn vergunning verliezen.
Dit is natuurlijk uiterst zeldzaam; er zijn in de hele geschiedenis van het register slechts 3 dergelijke gevallen geweest:
- Op 2 en 4 oktober waren er storingen in CRUKS als gevolg van de zware belasting van het systeem (eerste werkweek);
- Op 27 september 2022 was er een storing in DigiD, waardoor spelers zich niet konden registreren in het systeem;
- Van 11 tot 15 november 2022 kon niet iedereen zich inschrijven voor CRUKS door fouten in het BSN-verificatiesysteem.
Ik wijs erop dat de KSA de spelers en exploitanten op haar officiële pagina heeft geïnformeerd over alle precedenten.
Hoe kom ik in CRUKS?
Het register is in de eerste plaats bedoeld om te voorkomen dat iemand vrijwillig gaat gokken. In sommige gevallen kan het echter ook worden gebruikt als laatste redmiddel voor een probleemgokker die aan een gokverslaving lijdt. Laten we eens kijken wie in het CRUKS kan komen, en hoe.
Wie kan er in CRUKS?
Elke Nederlandse burger van 18 jaar of ouder kan zich bij het register aansluiten. Er zijn echter drie soorten registratieprocedures, en het is de lijst van “kwaliteiten” die een speler moet bezitten om zich bij CRUKS te kunnen registreren die dit bepaalt. De eerste optie is vrijwillige registratie. Zelfs als je nog nooit in je leven hebt gegokt, heb je alle recht om je in het systeem te registreren, tot levenslang aan toe. Niemand zal nagaan of je een echt gokprobleem hebt, wat de reden is voor je beslissing, of je het nodig hebt of niet. Uw gegevens zullen gewoon worden toegevoegd aan het register, u zult niet in staat zijn om een fysieke vestiging binnen te gaan, en u zult niet in staat zijn om u te registreren bij een online casino dat legaal opereert.
De tweede optie is verplichte uitsluiting van een online casino. Het is iets ingewikkelder om dit in te leiden, en er moet een zekere bewijsgrond voor zijn. Wil de beslissing positief zijn, dan moet de uit te sluiten persoon aan een lijst van bepaalde criteria voldoen:
- hebben een echt probleem met gokken;
- geen controle hebben over hun speelgedrag;
- duidelijk de principes van verantwoordelijk spel schenden;
- Geef niet toe aan andere beïnvloedingsmethoden (gesprekken, aanbevelingen om de instrumenten van verantwoord spel te gebruiken, enz.)
De derde mogelijkheid is een vrijstelling op verzoek van een persoon. Dit kan een vriend, kennis, familielid, collega, werkgever, enz. zijn. Er is ook een bewijs nodig om de aanvraag in te dienen, de probleemspeler moet aan dergelijke criteria voldoen:
- financiële schade voor de aanvrager veroorzaakt;
- geen rekeningen of schulden kan betalen;
- kan niet goed studeren of werken;
- heeft psychologische problemen;
- niet voor zichzelf en zijn familie kan zorgen;
- alle andere hulp, waaronder contact met Loket Kansspell of andere soortgelijke organisaties, geen resultaat heeft opgeleverd.
In het tweede en derde geval zal de KSA een onderzoek instellen en de potentiële kandidaat ervan in kennis stellen dat hij wil worden uitgesloten. De initiatiefnemer van de procedure zal op zijn beurt moeten aantonen dat er een probleem is en dat pogingen om dit met minder ingrijpende middelen op te lossen geen resultaat hebben opgeleverd.
Hoe kom ik vrijwillig in CRUKS?
Alles wat u moet doen om u bij CRUKS te registreren is naar de officiële website van het register gaan, en een van de 2 manieren kiezen:
Voor de conservatieve methode hoeft u alleen de pagina van de link uit te printen, alle vakjes in te vullen en op te sturen naar onderstaand postadres – Kansspelautoriteit, Cruks, Postbus 298, 2501 CG Den Haag. Volg de eenvoudige instructies om u via DigiD aan te melden:
- Ga naar de officiële CRUKS website, en kies voor registratie via DigiD:
- U krijgt deze vorm van identificatie via DigiD:
- Kies één manier van invoeren. De eerste is het handigst als je de DigiD app hebt, de tweede en derde kun je zonder de app gebruiken. De meest populaire optie is via uw DigiD gebruikersnaam en wachtwoord:
- Na bevestiging van de toestemming met een sms-code wordt een eenvoudig formulier geopend waarop uw gegevens al zijn ingevuld – u hoeft alleen maar een vrijstellingsperiode voor gokken te kiezen van 6 maanden tot 99 jaar, waarbij de populairste keuze volgens de KSA 13 jaar is.
- In het volgende venster controleert u nogmaals alle gegevens die u hebt ingevoerd, inclusief de uitsluitingsdata, en bevestigt u uw voornemen.
- Op de geopende pagina ziet u alle details van uw vrijstelling en kunt u ook een PDF van de details downloaden.
Belangrijke nuances:
- Wanneer u een uitsluitingsperiode kiest, toont het systeem u automatisch de datum tot wanneer u niet legaal in Nederland kunt gokken;
- De uitzondering wordt van kracht de seconde na registratie;
- Zodra de termijn is verstreken, ontvangt u geen berichten meer, maar worden uw gegevens automatisch uit het register verwijderd;
- Welke periode u ook kiest, na 6 maanden heeft u alle recht om de vrijstelling in te trekken, maar daarna wordt u nog 8 dagen geblokkeerd – dit is uw kans om van gedachten te veranderen en de blokkering te verlengen.
Hoe de verplichte registratieprocedure door het casino wordt afgehandeld
Om een probleemspeler bij CRUKS te registreren, moet een online casino een aantal maatregelen uitvoeren:
- Het spelgedrag van een persoon traceren door middel van dynamiek;
- De speler meedelen dat er problematisch gedrag is waargenomen;
- Op een toegankelijke manier uitleggen hoe en welke hulpmiddelen voor verantwoord spel worden aanbevolen;
- Om een gesprek te voeren, met het advies dat als de situatie niet verandert, de exploitant gedwongen zal zijn een aanvraag in te dienen bij de KSA;
- Verzamel gegevens over het hierboven verrichte werk om bij de aanvraag te voegen;
- Vul het volgende formulier in op de officiële KSA website:
KSA stelt de speler vervolgens in kennis van de ontvangst van een dergelijke aanvraag en biedt hem aan zich vrijwillig bij CRUKS in te schrijven. In geval van weigering zal een grondige controle worden uitgevoerd en op basis van de resultaten daarvan kan de speler tegen zijn wil aan het register worden toegevoegd, waarbij alle partijen een schriftelijk bewijs van deze gebeurtenis ontvangen.
Hoe de vrijstelling wordt behandeld wanneer een persoon een aanvraag indient
U kunt niet zomaar een kennis, vriend, collega, ondergeschikte of familielid aanmelden; de initiatiefnemer van de procedure moet eerst het volgende doen
- Precedenten vastleggen voor problematisch speelgedrag;
- Bewijs hebben dat de gokker de klager financiële schade heeft berokkend;
- Bewijs hebben dat alle mogelijke maatregelen zijn genomen – gesprekken, overeenkomsten, verwijzingen naar hulpcentra, enz;
- Hebben aanwijzingen dat deze maatregelen niet het nodige effect hebben gehad;
- Vul een formulier als dit in op de officiële KSA website:
De KSA zal de speler ervan op de hoogte stellen dat een uitsluiting is aangevraagd, de naam en de redenen daarvoor opgeven en de nodige controles uitvoeren. Het onderzoek kan ongeveer 6 weken duren, gedurende welke periode de speler ook een vrijwillige uitsluiting van gokken zal worden aangeboden.
Hoe controleer ik mijn status in CRUKS?
Om te weten of u in het register staat of niet, volgt u een eenvoudige instructie:
- Ga naar de officiële CRUKS website, selecteer status check:
- U komt op een pagina waar u via DigiD kunt inloggen en meer informatie kunt vinden:
- Als u in het register staat – er zal een termijn voor uitsluiting zijn en een mogelijkheid om het aan te passen, zo niet – zal een standaard inschrijvingsformulier worden aangeboden.
Wat moet je doen als je in CRUKS verwikkeld bent?
Helaas kan een speler in CRUKS alleen maar geduldig het einde van de uitsluitingsperiode van zes maanden afwachten. Als bij de registratie een langere periode werd opgegeven, kan deze worden verkort, maar het is niet mogelijk de registratie in het register eerder dan 6 maanden te beëindigen. U kunt demo versies van online slots of RNG gebaseerde tafelspellen spelen tijdens de uitsluitingsperiode, maar dat is ongeveer alles wat ik u kan aanraden. Zoeken naar online casino’s zonder CRUKS en proberen daar voor echt geld te spelen is op zijn minst onverstandig – u overtreedt de wet, waarvoor u mogelijk een boete kunt krijgen, plus niemand garandeert u eerlijk spel en transparante uitbetalingen op dergelijke sites.
Hoe voorkom ik dat ik in CRUKS verzeild raak?
Het eerste wat je moet doen om niet in het systeem terecht te komen is je er niet voor inschrijven. Vrijwillige registratie is de enige manier om onmiddellijk een vrijstelling te krijgen, zonder de mogelijkheid iets te corrigeren. Als iemand anders zich bij de KSA heeft aangemeld, hebt u 6 weken de tijd – in die tijd wordt uw probleem onderzocht en kunt u misschien bewijzen dat u het onder controle hebt. Het is echter het beste om het niet zover te laten komen, en het eenvoudigere advies te volgen om het gokken in leven te houden:
- Gebruik de instrumenten van verantwoordelijk gokken. Stel vooraf duidelijke grenzen aan speeltijd, storting, nettoverlies, enz. en houd u daaraan.
- Verander nooit te vaak uw limietinstelling, want dit kan door het online casino worden geïnterpreteerd als problematisch gokgedrag.
- Reageer altijd op support calls – zij zullen u op de hoogte brengen van hun vermoedens, en het is beter om contact op te nemen dan operators te negeren, waardoor de situatie erger wordt.
- Doe regelmatig een zelfbeoordelingstest – het is uw kans om een probleem op te sporen voordat het online casino of iemand anders dat doet, en passende maatregelen te nemen.
- Aarzel niet om steun en hulp te vragen – er zijn tegenwoordig veel organisaties in Nederland, ook anonieme, die je helpen om met verslaving om te gaan voordat het een ernstig probleem wordt.
- Leen geen geld en offer het gezinsbudget niet op in naam van het spel.
- Stel spel niet boven werk of gezin, leer je af te laten leiden door de wereld om je heen en leef in real time in plaats van online.
- Ga niet in conflict met online casino-exploitanten, familie, kennissen of collega’s over gokken, en luister naar hun mening – misschien ziet u het probleem zelf niet, maar het is er wel.
CRUKS en verantwoord spelen
CRUKS is een van de krachtigste instrumenten van de KSA in de strijd tegen gokverslaving, en een grote motivatie om verantwoord spelen na te leven. Als een persoon in het register wordt opgenomen, vrijwillig of onvrijwillig, zal deze gedurende minstens zes maanden niet kunnen spelen in een online casino met een vergunning, of in een legale fysieke vestiging. Voor sommige spelers is dit een goede reden om hun acties te controleren, voor anderen is het een echte kans om een pauze in te lassen en de verslaving op een radicale manier aan te pakken.
Als u in het register staat, kan ik u alleen maar aanraden van de pauze te genieten. Inschrijven bij CRUKS is geen straf, maar een kans om uw opvattingen over gokken te heroverwegen. Trouwens, het annuleert niet uw recht om tenminste een minimale hoeveelheid opwinding te krijgen in de demospellen op deze site. Het is echter nog steeds beter om dit vermaak een tijdje helemaal op te geven en te leren genieten van het echte leven.